Ege Denizi’nde son dört günde meydana gelen 4.2 ila 5 ortasında değişen büyüklükteki dört zelzelenin, daha evvel tanımlanmamış bir fay üzerinde gerçekleştiği bildirildi.
Ege Denizi’nde 7 Ocak günü saat 04.52’de merkez üssü Midilli Adası olan 5 büyüklüğünde yaşanan sarsıntının akabinde dört saat 47 dakika sonra 4.8 büyüklüğünde bir zelzele daha meydana geldi.
Aynı bölgede, bu sarsıntılardan 3 gün sonra bugün emsal büyüklüklerde iki zelzele daha yaşandı. Evvel Girit Adası’nın kuzey doğusu açıklarında 4.2, daha sonra da yeniden merkez üssü Midilli olan 5 büyüklüğünde bir sarsıntı kaydedildi.
Depremler, Çanakkale, Balıkesir, Bursa, İzmir ve Muğla ve civarında da hissedildi.
Dokuz Eylül Üniversitesi Zelzele Araştırma ve Uygulama Merkezi (DAUM) Müdürü Prof. Dr. Hasan Sözbilir, Midilli’deki son sarsıntının adanın kuzey hududunda gerçekleştiğini söyledi.
Bu fayın kuzeydoğu – güneybatı uzanımlı olduğunu aktaran Sözbilir, “Kırılma daha evvel çizilmemiş bir yarar oldu. Midilli’deki zelzeleler daha evvel haritalanmamış, yani varlığı bilinmeyen fay üzerinde meydana geldi. Yunan bilim adamlarının daha evvel bölgedeki çalışmalarında da çizilmemiş. Sağa yanal doğrultu atılımlı. Bizdeki Kuzey Anadolu Fayı üzere çalışıyor. Bu zelzele olmadan evvel çok sayıda öncü zelzele olmuş” diye konuştu.
Birden fazla fay
Prof. Dr. Sözbilir, Midilli’de 7 Ocak’taki 5 büyüklüğündeki zelzeleye de dikkati çekerek “Bu, bölgede birden fazla fayın olduğunu gösteriyor. İki fayın olduğu söz edilebilir. Tıpkı fayın birkaç gün içinde tıpkı büyüklükte bir zelzele yaratması pek beklenmez” sözlerini kullandı.
Fayın uzunluğunu bilmemekle birlikte kestirim edebileceklerini kaydeden Sözbilir, bölgedeki fayların 6.8’lik zelzele üretme potansiyeli bulunduğunu söyledi.
Sözbilir, zelzelelerin Türkiye’de çeşitli vilayetlerde hissedildiğini aktararak “Midilli’deki fayın karşısında Edremit Fayı var. Onun doğu ucu 1944’te 6.8’lik sarsıntı üretmiş, tsunami yaşanmıştı. Edremit fayının Midilli karşısındaki daha kırılmayan ucunu tetikleme mümkünlüğü var. 6.8’lik sarsıntı üretebilir, Çanakkale, Balıkesir kısımları ziyan görebilir, tsunami yaşanabilir” dedi.
Girit’teki sarsıntıya de değinen Prof. Dr. Sözbilir bu sarsıntının “Ege yayı”, “Helen yayı” olarak da isimlendirilen Ege dalma batma zonu üzerinde meydana geldiğini aktardı. Sözbilir, bu büyük fayın son 2-3 yıldır daima zelzele aktivitesi gösterdiğini belirterek şöyle devam etti:
“Öbek öbek sarsıntı fırtınası biçiminde gelişiyor. Girit’teki fay geçmişte 8.4’e varan sarsıntılar üretmiş. Güney kıyılarımız tsunami geçirmişler. İzmir’e uzak fakat Muğla, Marmaris, Antalya için zahmetli olabilir. İzmir için temel tehlike, karada, kendi içindeki faylar.”
Sözbilir, 2 yıl evvel Sisam’da meydana gelen zelzele nedeniyle İzmir’de yıkım yaşandığına dikkati çekerek “Yunanistan adalarında meydana gelen zelzeleler bizde yıkıcı olabiliyor. Denizdeki faylarla ilgili ortak çalışmalar var. Lakin adalarda karaya çıkıp toprakta bizim de çalışmalar yapmamız gerek” dedi.
Gazi Üniversitesi Sarsıntı Mühendisliği Uygulama ve Araştırma Merkezi Müdürü Prof. Dr. Abdussamet Arslan da dünyada deniz altındaki fayların tam manasıyla incelenmediğini söyledi.
Depremler denizi
Ege Denizi’nin geçmişte yaşanan zelzeleler nedeniyle “depremler denizi” olarak da anıldığını kaydeden Prof. Dr. Arslan, şöyle devam etti:
“Ege’de çok sık orta şiddetli zelzeleler olur. İzmir ve kıyılar etkilenir. Geçmişte zelzele fırtınaları oldu. Lakin Midilli’de olanlar için ‘deprem fırtınası’ demek için şimdi erken. Bunun söylenebilmesi için günlerce devam etmesi gerekir. Yıllarca devam edenler bile var. Bu zelzeleler nedeniyle tsunami riski görünmüyor. Bu zelzeleler Türkiye’de daha büyük bir zelzelesi tetikler mi, bu mevzuda net bir bilgi yok, fay şimdi işaretlenmediği için. Ege Denizi’ndeki zelzeleler sıklıkla orta ve hafif olur, büyüklüğü 5.5’e kadar olur. Daha şiddetli zelzelelerin dönemleri daha uzun. Çok paniğe yol açacak sarsıntılar değil. Kuzey Anadolu Fay Çizgisini tesirler mi, şu anda bunu söylemek mümkün değil.”