Paris Olimpiyatları’na gölge düşüren gündemlerden biri Cezayirli bayan atlet Imane Khelif’in uğramış olduğu zorbalıktı. İtalyan boksör Carini’nin aldığı darbe sonrası verdiği reaksiyon ile bayan sportmen dünyaya bayan olduğunu kanıtlamak için gayrete girişti.
Angela Carini aldığı darbe sonrası yarıştan çekilmiş ve tüm dünyayı adeta bir erkekle dövüştüğüne ikna eden açıklamalara yapmıştı. Khelif’in cinsiyetini tartışmaya açan bu açıklamalar sonra siyasetçiler bile bir bayanın bir erkekle dövüştürülme zorbalığından bahsetti.
Busenaz Sürmeneli’nin de rakiplerinden biri olan Cezayirli atlete ülkemizde de büyük reaksiyon oluştu. Dünya Boks Birliği’nin bir evvelki turnuvadaki “diskalifiye” kararına dayandırılarak yapılan yorumlarda Khelif’in bayan olmadığından herkes emindi.
Konu Cezayirli boksörün çocukluk fotoğrafını yayınlamak zorunda kalmasına kadar ilerledi. Bir bayanın kadın olduğunu tüm dünyaya kanıtlama gayreti Çeyrek Final maçından sonra gözyaşlarıyla bir sefer daha karşımıza çıktı. Khelif gözyaşlarıyla verdiği röportajda “Allah biliyor ve Allah benimle” demişti. Khelif bugün final biletini altı. Altın madalya için bir maç kaldı.
Gazeteci İsmail Şenol, bugün toplumsal medya hesabından “Imane Khelif finale çıktı. Pekala kendisi hakkında ne biliyoruz, ne bilmiyoruz?” diyerek bir paylaşımda bulundu. Khelif hakkında ulaşabildiği gerçekleri derleyen gazeteci, Khelif’in “doğuştan bayan olduğuna değindi.
İsmail Şenol’un ulaştığı bilgilerden kıymetlisi yapılan testlere dair olanıydı. Şenol, “Imane Khelif bayan doğmuş, hayatı boyunca cinsel kimlik üzerine hiçbir tedavi ya da ameliyat olmamış bir bayan.” derken testlere dair de şu sözlere yer verdi:
‘Dünya Boks Birliği IBA, geçen yılki dünya şampiyonası esnasında Khelif’te erkeklere özel XY kromozomuna rastlandığını ve bu yüzden yarışamayacağını açıkladı.
IBA bu testlerin ne olduğunu, hangi protokolde yapıldığını, test sonuçlarını açıklamıyor. Hatta açıklamada Khelif için ”Biyolojik olarak erkektir” ibaresi de yok.
IBA yalnızca bu testin ”testosteron testi olmadığını” açıklıyor. Bir de ”kadın olarak yarışmak için gerekli kriterlere sahip olmadığını ve öteki bayanlara karşı avantajlı olduğunu” açıklıyor.’
Imane Khelif’in başarısına gölge düşürmeye çalışan ve sıklıkla hatırlatılan “diskalifiye” kararını veren IBA’nın ise epey “sabıkalı” olduğu ortaya çıktı. Şenol’un anlatımına nazaran Olimpiyat Komitesi tarafından yolsuzlukla suçlanıyorlar:
‘Bu ortada IBA, 2023 Haziran’dan bu yana Olimpiyat Komitesi tarafından (çeşitli yolsuzluklar münasebet gösterilerek) tanınmıyor.
IOC kâfi bilgi sahibi olmadığı gerekçesiyle Khelif’e verilen men kararını tanımıyor. (Zaten 2019’dan beri IOC tarafından cezalı IBA.)’
Imane Khelif ve başka atletlerden kurallar gereği testesteron testi alındığını da hatırlatan İsmail Şenol, bu türlü bir testte de rastgele bir bulguya ulaşılamadığını anlatıyor:
‘ IOC, Olimpiyat oyunlarında yarışan boksörlerden testosteron testi de alıyor. Bayanlarda bu düzey kanın litresinde 3 nanomol altı olurken, erkeklerde 35’in üstünde. Testosteron kas, kemik kütlesi ve konsantrasyonu artıran bir hormon. Khelif yarışabildiğine nazaran, sonların içinde olduğunu kestirim edebiliyoruz.
Tam bulgular yayınlanmadığı için net konuşamasak da, savlardan Imane Khelif’in DSD sahibi, yani cinsiyet gelişim bozuklukları olan bir bayan olduğunu anlıyoruz.
Kesin bildiğimiz husus, Imane Khelif’in trans bir sportmen olmadığı. Doğduğu cinsiyetle devam ediyor. Şayet DSD sahibiyse, Khelif’in durumunun interseks formunda tanımlanması gerekiyor.’
Khelif’in durumu ile ilgili bir karara varılması halinde ya da testesteron oranının düşürülme talebinin uygun bulunması halinde trans sportmenler için yeni bir cihanın açılacağını söyleyen İsmail Saymaz, yaptığı araştırmanın ve ulaştığı bilgileri şu sözlerle noktaladı:
‘Peki müsabakası için hormon düzeyinin düşürülmesi talep edilmeli mi? Bunun karşılığı evet olursa, boksta trans atletler için de yol büsbütün açılmış olur -ki olimpiyat tarihinde yarışmış bir trans atlet var. 2020 olimpiyat oyunlarında bayanlar halterde, erkek doğan ama ameliyatla bayan olmayı seçen Laurel Hubbard gerekli hormon tedavisini olduktan sonra burada yarışmıştı.
İnterseks atletlerle ilgili ortak alınmış bir karar yok. Atletizm Semenya davası sonrası interseks atletlerin ilaçla hormon düzeyinin düşürülmesi kuralını getirdi. Semenya bunu kabul etmeyince ömür uzunluğu ceza aldı. Boks, Khelif’i bu biçimde kabul etti.
Açıkçası okuduğum hiçbir şeyde Khelif’i erkek olarak tanımlayacak kadar bilgiye ulaşamadım. Aksini kanıtlayan yeni bir bilgi çıkmadığı sürece, bu atletin zorbalık ve haksızlığa uğradığını düşünüyorum.’